Atak astmy – pierwsza pomoc

5 maja 2015, Pierwsza pomoc, Komentarze (1)

Astma to jedna z częstszych przyczyn duszności, do której wyjeżdżają zespoły ratownictwa medycznego. A dzisiaj, 5 maja 2015 r. na całym świecie obchodzony jest Światowy Dzień Astmy. To najlepszy moment, by opisać postępowanie w napadzie astmy w ramach pierwszej pomocy. Tym bardziej, że jak podaje organizacja Asthma UK, co 10 sekund ktoś przechodzi potencjalnie zagrażający życiu atak astmy. Jak ratować astmatyka? Czy zawsze konieczne jest wezwanie karetki? Zapraszam do lektury!

Definicja i objawy

Nie ma sensu wymyślać na nowo koła i odkrywać Ameryki, pozwolę sobie więc w tym miejscu zacytować fragment rozdziału z „Interny Szczeklika”, udostępnionej online dla zalogowanych przez portal MP.pl:

Astma jest heterogenną przewlekłą chorobą zapalną dróg oddechowych, charakteryzującą się występowaniem takich objawów, jak świszczący oddech, duszność, uczucie ściskania w klatce piersiowej i kaszel, o zmiennej częstości i nasileniu, związanych z różnego stopnia utrudnieniem wydechowego przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Ograniczenie przepływu powietrza jest spowodowane przez: skurcz mięśni gładkich i obrzęk błony śluzowej oskrzeli, tworzenie czopów śluzowych, a z biegiem czasu także przez przebudowę ściany oskrzeli.

Idąc dalej: wyzwolenie napadu astmy jest zależne od wielu czynników, mogą być to np. wysiłek fizyczny, alergeny (czynniki, na które człowiek jest uczulony), mroźne powietrze, drażniące zapachy jak np. dym tytoniowy czy chociażby silne emocje/stres.

Pacjenci w przebiegu astmy niejednokrotnie opisują duszność jako uczucie, w którym mogą nabrać powietrze ale mają problem z jego wypuszczeniem z dróg oddechowych, mają wrażenie, jakby w płucach zbierała się coraz większa jego ilość. Oddech w trakcie napadu duszności jest przyspieszony, spłycony, przy wydechu słyszalny może być świst, poszkodowany może mieć trudności w wypowiadaniu zdań.

Udzielenie pierwszej pomocy w ataku astmy jest bardzo proste – ważne, by nie wpadać w panikę i wiedzieć co robić.

Pierwsza pomoc w ataku astmy

Po pierwsze: zachowaj spokój, oceń bezpieczeństwo miejsca zdarzenia (jak zawsze udzielając pierwszej pomocy).

Po drugie: czynnością, którą należy rozważyć, jest usunięcie czynnika wyzwalającego napad – jeśli jest jawny i istnieje taka możliwość. Można tego dokonać poprzez np. przewietrzenie pomieszczenia, w którym znajduje się chory, lub jego wyprowadzenie na zewnątrz.

Po trzecie: ułatw poszkodowanemu przyjęcie leków (przynieś inhalator z miejsca, w którym chory go zostawił).

Po czwarte: wezwij karetkę (999), jeśli kolejne dawki leków wziewnych nie przynoszą oczekiwanego efektu (ustąpienia duszności).

Proste, prawda?

Pierwsza pomoc w asmie

Co więcej warto wiedzieć

Nie każdy napad astmy jest podatny na działanie doraźnie stosowanych leków wziewnych. Dodatkowym problemem jest szybki i płytki oddech, który utrudnia prawidłowe dotarcie leku do dróg oddechowych. Asthma UK zaleca przyjmowanie kolejnych dawek leku co 30-60 sekund do maksymalnie 10 dawek – jeśli efektu brak, wezwanie karetki.

Niektóre poradniki zalecają różne pozycje, w jakich poszkodowanemu będzie lepiej oddychać, np. stojąca z podparciem rękami o stół czy siedząca z podparciem rękami o kolana/uda. Z doświadczeń własnych uważam, że chory sam przyjmuje pozycję, w której czuje się najdogodniej – nie ma sensu przymuszanie go do zmiany pozycji.

Osoby chorujące na astmę bardzo dobrze wiedzą, w jaki sposób przyjmować swoje lekarstwa (w przeciwieństwie do pacjentki doktora House’a). Nie musisz znać obsługi wszystkich typów urządzeń na rynku, gdyż chory spokojnie poradzi sobie z jego podaniem; stąd w punkcie trzecim wspominam o „ułatwieniu przyjęcia leków”.

Jeśli objawy nie ustępują po kolejnych dawkach leku nie warto zwlekać z wezwaniem karetki. Im dłużej trwa duszność, tym czasem trudniej nam, ratownikom, nad nią zapanować. W moim rejonie operacyjnym mieszka przesympatyczna pacjentka, która wzywa nas czasem i po 10 godzinach duszności, bo nie chce nam przeszkadzać w nocy (pozdrawiam serdecznie! :-) )…niestety kończy się to zawsze szybkim przewiezieniem do szpitala.

Po silnym napadzie astmy warto rozważyć udanie się w najbliższym czasie na wizytę do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.

Dodatkowe informacje:
Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Choroby Alergiczne i POCHP
To Tylko Astma
Asthma UK

źródło zdjęcia: nickwinch



Wyświetlenia: 51 342

Podoba Ci się na Ratowniczym? Zapisz się!

Wyślę Ci bezpłatne zestawienie 400 skrótów wykorzystywanych w ratownictwie i medycynie, które otrzymasz po kilku minutach. Dodatkowo dzięki rejestracji otrzymasz dostęp do zamkniętej grupy na FB dla pasjonatów ratownictwa. Zero spamu, Twojego adresu nie udostępnię nikomu!





To nie koniec! Przeczytaj najnowsze wpisy: